Nieuws en informatie over postzegels en munten verzamelen

De muntschat van koning Blauwtand

200px-Epaulette_10c Eerste postzegel België Edel CollectiesArcheologen hebben in een akker op het eiland Rügen in Noord-Duitsland een waardevolle zilveren schat ontdekt uit het einde van de tiende eeuw. Een deel van de vondst wordt toegewezen aan het bewind van de Deense koning Harald Blauwtand (910-987).

RenŽ Schšn speurde afgelopen januari met zijn metaaldetector naar schatten op het eiland. Een stukje metaal dat hij vond deed hij eerst af als waardeloos aluminium, totdat verder onderzoek uitwees dat het om zilver uit de 10e eeuw ging. Archeologen en hobbyisten hebben de afgelopen tijd - samen met Schšn - de akker van 400 vierkante meter afgegraven en vonden zilveren munten, armbanden, ringen, kralen en broches. "Het was de vondst van mijn leven", meent Schšn. Verstopt De jongste munt is een pfennig uit 983, de oudste een dirham uit Damascus uit 714. Onder de pakweg 500 zilveren munten stammen er 100 uit de tijd van koning Harrald I, bijgenaamd Blauwtand (mogelijk vanwege zijn slechte gebit). Hij smeedde uit strijdende stammen het verenigde Denemarken en was de eerste christelijke koning van het land. Het is volgens de onderzoekers goed mogelijk dat Harald zelf de schat heeft laten verstoppen op RŸgen. Hij voerde in deze tijd zelf strijd in de regio Pommeren. De vondst werd gedaan in destijds onbewoond gebied, vlak bij een grafheuvel uit de bronstijd die als herkenningspunt dienst kan hebben gedaan.

De schat bestaat uit kettingen, armbanden, kralen, broches, een hamer van Thor, ringsieraden en ongeveer vijf- tot zeshonderd gedeeltelijk doormidden gehakte munten.

Zo'n honderd van deze muntstukken behoorden toe aan het bewind van de legendarische koning Blauwtand.

"Deze schat is de grootste vondst van Blauwtand-munten in de zuidelijke Baltische regio", aldus archeoloog Michael Schirren tegen het Duitse persbureau DPA. "Daarom is de vondst voor ons van groot belang."

Al in 1872 en 1874 werden op enkele kilometers afstand op het eiland Hiddensee de beroemde gouden sieraden van de Hiddensee ontdekt.

Blauwtand werd geboren als viking en wordt beschouwd als de stichter van het Deense Rijk, die het land heeft opgericht, het christendom heeft geïntroduceerd en hervormingen heeft doorgevoerd. Zijn rijk omvatte naast Denemarken ook delen van het Noorwegen en Zweden.

Harald was de zoon van koning Gorm de Oude en zijn vrouw Tyre. Hij volgde zijn vader op als koning van Denemarken maar had, vanwege de hoge leeftijd van zijn vader, ook voordien al een belangrijk aandeel in het bestuur. Binnen Denemarken was het tijdens zijn regering rustig dus Harald had alle gelegenheid om zich op het buitenland te richten. Hij steunde Richard I van Normandië tegen diens tegenstanders en hij liet zijn zoon Hakon het gebied Samland (belangrijkste vindplaats van barnsteen) veroveren. Toen Haakon I van Noorwegen in 961 was verslagen en gedood, trok Harald naar Noorwegen en proclameerde zich zelf tot koning en benoemde de Noorse regio-koningen tot zijn vazallen. Harald II van Noorwegen (de leidingnemer van deze Noorse vazal-koningen) doodde zijn belangrijkste tegenstanders en werd steeds onafhankelijker van Harald. In 976 kwam Harald Grijshuid op bezoek in Denemarken maar werd daar gedood door Noorse tegenstanders. Harald I kreeg zo weer een sterke positie als koning van Noorwegen en benoemde de moordenaars tot jarls in Noorwegen.

Harald erkende in 948 keizer Otto I de Grote als zijn heer maar stelde zich in de praktijk onafhankelijk op. In 974 werd Harald bij de Danevirke verslagen door een Duits leger. Indirect ging Haralds gezag over Noorwegen hierdoor verloren. Direct moest Harald toestaan dat Duitse boeren zich in zijn grensgebieden vestigden maar die kon hij in 983 weer verdrijven met hulp van Slavische troepen. Kort daarna kreeg Harald te maken met een opstand van zijn zoon Sven Gaffelbaard. Harald vluchtte naar Jomsburg en stierf aan verwondingen die hij had opgelopen tijdens gevechten met de troepen van zijn zoon. Harald werd begraven in de door hem gestichte dom van Roskilde.

Harald liet een aantal ringwalburgen aanleggen bij de Deense steden Trelleborg, Odense, Hobro en Aggersborg, en de Zweedse steden Trelleborg en mogelijk Lomma. Ook zou hij het Deense Aarhus hebben laten versterken. De 750 m lange veenbrug bij Vejle, in Denemarken, zou onder zijn bestuur zijn gebouwd.

Harald komt ook voor in de saga's over Styrbjörn de Sterke (mogelijk dezelfde als Björn, de zoon van Olof I van Zweden). De verhalen over Styrbjörn vertonen onderling grote verschillen (wat niet pleit voor hun historische betrouwbaarheid) maar de hoofdlijnen van het verhaal van Styrbjörn zijn als volgt: Styrbjörn was een succesvolle aanvoerder van een onafhankelijke vloot van Vikingen op de Oostzee. Zelfs onder de Vikingen viel hij op door zijn strijdlust. Hij zou zijn gevlucht uit Zweden en werkte een tijd samen met Harald om de Deense macht aan de Duitse Oostzeekust te versterken. Koning Harald zou met de zuster van Styrbjörn zijn getrouwd en deze op zijn beurt zou met Thyra, Haralds dochter, zijn getrouwd. Samen veroverden ze Jomsburg, een fort van Viking-piraten bij Wolin, en Styrbjörn werd heer van Jomsburg. Styrbjörn maakte aanspraken op de troon van Zweden en trok samen met Harald naar Gamla Uppsala om Erik VI van Zweden aan te vallen. Vlak voor de slag lieten Harald en de Denen Styrbjörn echter in de steek (uit lafheid, of vanwege berichten van een Duitse aanval op Jutland). Styrbjörn besloot om met zijn te kleine leger toch de aanval door te zetten, en ze werden tot de laatste man gedood. Dat in deze periode een veldslag bij Gamla Uppsala heeft plaatsgevonden en dat daarbij een (deel van) een leger na heldhaftige strijd is vernietigd, blijkt uit een aantal runenstenen uit die tijd die de gesneuvelden herdenken.

 

Bekering tot het Christendom

Harald begroef zijn vader Gorm in Jelling (plaats) op de plaats van een oude grafheuvel (ca. 500 v.Chr.) waar hij een nieuwe heuvel overheen liet opwerpen. Gorm werd begraven met rijke grafgiften. Dit is nog een duidelijke afwijzing van de christelijke (Duitse) invloed. Enkele jaren later liet Harald zich echter dopen met zijn hele gezin. Vermoedelijk is dit gewoon een kwestie van politieke berekening van Harald geweest. Volgens Widukind van Corvey (die werkte ten tijde van deze gebeurtenissen) liet Harald zich overtuigen door de zendeling Poppo, die de kracht van zijn geloof bewees door een gloeiend stuk ijzer op te tillen zonder zich te verbranden. Volgens de Duitse kroniekschrijver Adam van Bremen liet Harald zich dopen na een verloren veldslag tegen de Duitse keizer, en stelde Harald bisdommen in te Sleeswijk, Ribe en Aarhus, die hij onder het gezag van het aartsbisdom Bremen stelde. Adam van Bremen werkte ongeveer 100 jaar later, toen koning Erik I van Denemarken (met succes) probeerde om een eigen Deens aartsbisdom te krijgen. De bekering van Harald had buiten de hofkringen in Denemarken en Noorwegen niet veel invloed.

Harald liet na zijn bekering zijn vader herbegraven in een kerk bij de grafheuvel. Hij liet zijn bekering publiek vastleggen in een van de runenstenen van Jelling in Denemarken. Hierop staat gehouwen:

"Harald, koning, liet deze steen maken ter herinnering aan Gorm, zijn vader en Thyra, zijn moeder. De Harald die geheel Denemarken en Noorwegen won en de Denen christenen maakte."

 

Oudnoors:

"Haraltr kunukr bath kaurua kubl thausi aft kurm fathur sin auk aft thaurui muthur sina sa haraltr ias sar uan tanmaurk ala auk nuruiak auk tani karthi kristna."

Bluetooth, een draadloos communicatieprotocol, dat is ontwikkeld door Ericsson, is genoemd naar deze koning.

Het Bluetooth-logo bestaat uit zijn initialen (H en B) in Noordelijke runentekens. De naam is gekozen omdat Harald in staat was verschillende volken en groepen in zijn rijk samen te laten werken.

KoningBlauwtand

Bron: nu.nl

<< terug

internationalpostagestamps

| Home | Informatie over postzegels | Informatie over munten |

Muntenheader